Γρίπη τέλος: Νέα θεραπεία με τρία αντισώματα υπόσχεται καθολική προστασία απέναντι σε όλα τα στελέχη

Επιστήμονες από τις ΗΠΑ ανέπτυξαν μια νέα πειραματική θεραπεία που αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η γρίπη και μάλιστα όλες οι μορφές της. Πρόκειται για έναν συνδυασμό τριών ειδικών αντισωμάτων, τα οποία κατάφεραν να προστατεύσουν πειραματόζωα από σχεδόν όλα τα στελέχη του ιού, ακόμη και από επικίνδυνες μορφές που προέρχονται από πτηνά και χοίρους. Η καινοτομία έγκειται στο ότι παραμένει αποτελεσματική ακόμα και όταν ο ιός μεταλλάσσεται, κάτι που αποτελεί το μεγαλύτερο μειονέκτημα για τα σημερινά φάρμακα.

Όπως διαβάζουμε στο IFL Science, οι υπάρχουσες θεραπείες εστιάζουν σε ένζυμα του ιού, όμως οι συνεχείς μεταλλάξεις τον καθιστούν συχνά ανθεκτικό μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αντίθετα, η νέα μέθοδος δρα σε ένα σημείο του ιού που είναι ιδιαίτερα σταθερό και δύσκολα αλλάζει. Έτσι, η δράση της φαίνεται να είναι πιο διαρκής και να μπορεί να περιορίσει τη νόσο ακόμα και σε περιπτώσεις καθυστερημένης χορήγησης, κάτι που είναι κρίσιμο αφού οι περισσότεροι ασθενείς ξεκινούν αγωγή μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων.

Εντυπωσιακά ποσοστά επιβίωσης στα πειράματα

Στα πειράματα, όταν τα ζώα έλαβαν μόνο ένα ή δύο αντισώματα, τα ποσοστά επιβίωσης κυμαίνονταν γύρω στο 40%. Όταν όμως συνδυάστηκαν και τα τρία σε ένα «κοκτέιλ», η προστασία εκτινάχθηκε σχεδόν στο 90%, ακόμη και απέναντι σε ιδιαίτερα θανατηφόρα στελέχη, όπως η γρίπη των πτηνών H7N9. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι δεν μειώθηκαν μόνο οι θάνατοι, αλλά και τα επίπεδα του ιού σε σημαντικό βαθμό, περιορίζοντας την ένταση της νόσου. 

Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ήταν πως είχε θετικό αποτέλεσμα ακόμα και όταν χορηγήθηκε πέντε ημέρες μετά τη μόλυνση. Όταν δόθηκε μέσα στις πρώτες τρεις ημέρες, όλα τα ποντίκια επέζησαν, ενώ ακόμη και στην καθυστερημένη χορήγηση σώθηκε πάνω από το ήμισυ των πειραματόζωων. Αυτό δείχνει πως μια τέτοια μέθοδος θα μπορούσε να έχει πραγματική εφαρμογή σε ανθρώπους που συνήθως δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια άμεσα.

Πώς δρα το κοκτέιλ αντισωμάτων

Η στρατηγική των επιστημόνων βασίζεται σε μια διαφορετική κατεύθυνση από ό,τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Το κοκτέιλ αντισωμάτων στοχεύει μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στην επιφάνεια του ιού και των μολυσμένων κυττάρων, ενεργοποιώντας τους φυσικούς αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού  και τα κύτταρα που «φονεύουν» ιούς. Έτσι, αξιοποιείται ένα κομμάτι του ανοσοποιητικού που μέχρι σήμερα η φαρμακολογία είχε αφήσει σχεδόν στο περιθώριο.

Η περιοχή του ιού που αποτελεί στόχο της θεραπείας φαίνεται να είναι «κλειδωμένη» εξελικτικά, δηλαδή δεν μεταλλάσσεται εύκολα. Αυτό σημαίνει ότι ο ιός δεν μπορεί να ξεφύγει τόσο απλά, ακόμα κι αν η εφαρμογή της αγωγής γίνει σε μεγάλη κλίμακα. Σημαντικό επίσης είναι ότι χρειάζονται πολύ χαμηλές δόσεις, γεγονός που μειώνει το ενδεχόμενο παρενεργειών και ταυτόχρονα καθιστά τη μελλοντική εφαρμογή πιο οικονομική.

Από τα πειραματόζωα στον άνθρωπο

Το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη αντισωμάτων για τον άνθρωπο ώστε να μπορούν να δοκιμαστούν σε κλινικές μελέτες χωρίς να προκαλούν ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Μέχρι τότε, η καλύτερη προστασία για τον χειμώνα παραμένει η έγκαιρη πρόληψη και τα γνωστά μέτρα υγιεινής.

Η μελέτη δημοσιεύεται στο Science Advances!